wtorek, 24 czerwca 2008

alaska i ketchikan wg pascala z 1999r.

ALASKA
Aura tajemniczej, nieujarzmionej potegi otaczajacej alaske zawarta jest juz w jej nazwie. Wywodzi się ona od slowa ‘alayeska’, które w jezyku atabaskow oznacza ‘wielka ziemie na zachodzie’. Wyobraznia podsuwa niezwykle obrazy, ale rzeczywistosc przekracza najsmielsze oczekiwania. To kraina olbrzymich pol lodowych, rozleglej tundry, utworzonych przez lodowiec wawozow, bujnych lasow, glebokich fiordow i ciagle czynnych wulkanow. Dzika przyroda, gdzie indziej zagrozona, tu osiaga pelnie rozkwitu. Nie naleza do rzadkosci niedzwiedzie grizzly mierzace do 3,5 m wysokosci. Zdarza się, ze ruch uliczny w centrum anchorage zaklocaja losie. Nocami daje się slyszec wycie wilkow. Ponad drzewami szybuja bieliki amerykanskie, a w gore strumieni wedruja dwudziestoparokilogramowe lososie.
Na terytorium alaski można znalezc najdalej na zachod i na polnoc wysuniete punkty usa. (...) Olbrzymi obszar stanu jest dwukrotnie wiekszy od obszaru teksasu, a jego linia brzegowa dluzsza niż linia brzegowa reszty kraju. Niemal wszystkie (z wyjątkiem trzech) najwyzsze szczyty gorskie ameryki polozone sa wlasnie tutaj, a powierzchnia tylko jednego z lodowcow jest dwukrotnie wieksza od obszaru walii.
Ten olbrzymi stan zamieszkuje jednak zaledwie 570000 ludzi (dane z 1999r.). można powiedziec, ze im wiecej tutejszych zim się przezylo, tym bardziej jest się alaskaninem. Alaska, często nazywana ‘last frontier’ (ostatnia rubieza), pod wieloma wzgledami przypomina XIX-wieczny dziki zachod – nie zmierzona, nie zagospodarowana kraine, gdzie każdy mogl zagarnac dla siebie troche ziemi i zyc, jak mu się podobalo.
Alaska to najwczesniej zaludniony obszar obu ameryk.
Alaska poludniowo-wschodnia, znana także jako inside passage, nie sklada się z tak rozleglych przestrzeni jak wnetrze kraju, jednak fiordy, gory, lodowce i geste lasy iglaste mogą konkurowac z uroda tamtych terenow. Tutejsza ludnosc, zamieszkujaca w przepieknej scenerii, utrzymuje się z wyrebu drzew, rybolowstwa i turystyki. Polozone najdalej na poludnie miasto ketchikan szczyci się bogatym dziedzictwem tubylczej kultury. Wysuniete najdalej na polnoc skagway wciąż oddycha atmosfera ery goraczki zlota.

KETCHIKAN
Jedyna miejscowosc na wyspie revillagigedo, 500 mil na polnoc od seattle, chce uchodzic za ‘pierwsze miasto’ alaski. Biali osadnicy dotarli do ketchikan na poczatku lat 80. XIX wieku. W 1886r. Otwarto pierwsza z kilkunastu fabryk konserw rybnych w tej, jak ja pozniej nazwano, ‘lososiowej stolicy swiata’. Strzeliste cedry, swierki sitkajskie i choiny, niegdys uzywane przez tlinglitow jako surowiec do budowy domow i rzezbienia totemow, znalazly się w tartakach. Nie inwestuje się już w rybolowstwo i przemysl drzewny, a od czasu zamkniecia w 1997r. Przestarzalej, olbrzymiej papierni, gospodarka regionu jest malo stabilna.
W czwartym pod względem wielkosci miescie stanu rocznie spada najwiecej deszczu: opady wynosza tu ponad 4100mm.

Brak komentarzy: